Jakie drobnoustroje można wykryć w stolcu?

W przypadku wystąpienia grupy określonych dolegliwości (m.in. biegunka, nudności, wymioty, wzdęcia brzucha, nasilona perystaltyka, podniesiona temperatura) sugerujących zakażenie przewodu pokarmowego, lekarz może zlecić badanie stolca, w celu wykrycia patogenu wywołującego te objawy. Metodą tą można potwierdzić obecności takich patogenów chorobotwórczych jak:

1. bakterie (E. coli, Salmonella, Shigella, Campylobacter, Yersinia, Clostridium, Vibrio cholerae);
2. wirusy (rota-, entero-, adeno-, noro- (dawniej Norwalk), wirusy zapalenia wątroby (HAV, HBV, HCV, HDV, HEV, HGV), wirus cytomegalii;
3. pasożyty: (Giardia lamblia, Entamoeba histolytica, glista ludzka, węgorek jelitowy, kryptosporydia);
4. grzyby (Candida, Aspergillus).

Badanie krwi utajonej w stolcu

Badanie to zlecane jest w przypadku podejrzenia u pacjenta schorzeń dających krwawienie do przewodu pokarmowego. Przykłady takich chorób to: choroba wrzodowa, uchyłkowatość jelit, choroby zapalne jelit, krwawiące polipy jelita grubego. Ślady krwi (a raczej jej składników) w stolcu mogą się pojawić także na skutek krwawienia z dziąseł lub z nosa, gdy dochodzi do połknięcia krwi i przedostania się jej do przewodu pokarmowego. Badanie jest niezwykle pomocne przy podejrzeniu zmian nowotworowych jelita grubego, dają one bowiem mikrokrwotoki do jelita.

Test w kierunku krwi utajonej w stolcu wykrywa obecność hemoglobiny; jest bardzo czuły, gdyż pozawala wykryć w kale ślady krwi, która nie jest widoczna gołym okiem (stąd nazwa: „krew utajona”). Minus badania jest taki, iż może dawać wyniki fałszywie dodatnie.

Do wykrycia krwi utajonej w stolcu stosuje się w Polsce metody immunochemiczne. Jeden z dostępnych na rynku zestawów do pobierania materiału, zawiera specjalną szczoteczkę, którą zanurza się w wodzie z okolic oddanego stolca. Następnie szczoteczkę przenosi się na pasek testowy i czeka się na jego wyschnięcie. Po wyschnięciu pasek testowy zanosi się do lekarza lub laboratorium. Inny sposób to pobieranie stolca do specjalnego naczynia dostępnego w aptekach (pojemnik do badania krwi utajonej w stolcu). Kał do badania nie może być zanieczyszczony moczem, nie należy także pobierać materiału do takiego badania w przypadku czynnie krwawiących hemoroidów. Na 48h przed pobraniem materiału należy wstrzymać się od przyjmowania alkoholu, aspiryny, środków przeczyszczających. Nie należy także spożywać mięsa, ryb, rzepy, chrzanu na 3 dni przed badaniem. U kobiet kał do badania powinien być pobierany minimum 3 dni od ostatniego dnia miesiączki.