Przygotowanie do bronchoskopii i jej przebieg

Przygotowanie do badania nie wymaga specjalnego wysiłku ze strony pacjenta. Należy nie spożywać pokarmów na 4-6 godzin przed badaniem oraz nie pić płynów na 2-4 godziny przed jego rozpoczęciem. Można w tym czasie przepłukiwać jamę ustną wodą. Należy poinformować lekarza wcześniej o wszystkich przyjmowanych lekach w celu ewentualnej modyfikacji terapii. Osoby posiadające protezy, powinny usunąć je przed badaniem.

Lekarz stopniowo znieczulana gardło (przy pomocy aerozoli zawierających najczęściej lidokainę – środek przeciwbólowy) oraz niższe piętra dróg oddechowych. Często podaje się również środki zmniejszające ilość wydzieliny w drogach oddechowych (np. zastrzyk z atropiny) oraz środki uspokajające i działające przeciwbólowo.

W trakcie badania pacjent leży na plecach, pomiędzy zęby dostaje plastikowy ustnik, zapobiegający przed przypadkowym ich zagryzieniem w trakcie badania. Zazwyczaj podawany jest tlen przez „wąsy” (cienkie rurki założone do nosa). Należy pamiętać, by w trakcie badania nie próbować nic mówić, ewentualne problemy można sygnalizować uniesieniem ręki. Następnie lekarz wprowadza bronchoskop, stopniowo oceniając krtań, tchawicę, oskrzela. Jeżeli nie są wykonywane dodatkowe procedury, to zabieg trwa zazwyczaj do 15 minut. Po jego zakończeniu zaleca się odpoczynek i leżenie oraz wstrzymanie się z piciem i jedzeniem przez około 2 godziny (aż całkowicie ustąpi znieczulenie); można natomiast przepłukiwać usta wodą.

Głównymi przeciwwskazaniami do wykonania zabiegu są:

• ciężka niewydolność serca i niewydolność oddechowa;
• zaburzenia rytmu serca i świeży zawał mięśnia sercowego;
• brak zgody lub współpracy pacjenta.

Powikłania po bronchoskopii, choć rzadko, mogą się jednak pojawić. Do najczęściej opisywanych zalicza się: hipoksemię (niedobór tlenu we krwi), odmę opłucnową (dostanie się powietrza do jamy opłucnowej, znajdującej się miedzy powierzchnią płuca, a wewnętrzną powierzchnią ściany klatki piersiowej), krwawienia, skurcz oskrzeli, urazy tkanek, przez które przechodzi bronchoskop, przejściową gorączkę.

Co oprócz bronchofiberoskopii?

Stosuje się jeszcze tzw. sztywną bronchoskopię, jednak jej użycie ograniczone jest do niektórych przypadków: usuwania ciała obcego, tamowania krwawień, zabiegów udrażniania tchawicy, bądź oskrzeli.

Warto też wspomnieć o niestandardowych formach bronchoskopii:

• Bronchoskopia fluorescencyjna – polega na ocenie fluorescencji tkanek, które po obróbce prezentowane są w różnych kolorach. Pozwala odróżnić tkanki zdrowe od zmienionych chorobowo. Służy jako metoda wczesnego wykrywania raka płuca.
• Bronchoskopia wirtualna – stworzenie trójwymiarowego obrazu drzewa oskrzelowego na podstawie badania tomografii komputerowej lub rezonansu magnetycznego. Zazwyczaj wykonuje się w przypadku braku możliwości wykonania bronchoskopii „klasycznej”.