Na czym polega badanie i jak się przygotować?

Badanie polega na pobraniu materiału komórkowego z szyjki macicy – jej tarczy (część widoczna przez pochwę) oraz z kanału szyjki macicy. Wykonywane jest po założeniu do pochwy suchego wziernika, przy pomocy specjalnych szpatułek lub szczoteczek. Następnie lekarz rozprowadza materiał na szkiełku i utrwala go, najczęściej przy pomocy specjalnych utrwalaczy w aerozolu i przesyła do pracowni cytologicznej celem oceny materiału. Okres oczekiwania na wyniki jest bardzo zróżnicowany, średnio od tygodnia do 2-3 tygodni. Zazwyczaj do oceny stosuje się klasyfikację Papanicolaou lub nowszą i dokładniejszą klasyfikację Bethesda. W przypadku prawidłowych wyników następną cytologię powinno się wykonać średnio po 3 latach, w przypadku nieprawidłowości o dalszym postępowaniu zdecyduje lekarz. Może on zlecić kontrolne wykonanie cytologii po 1, 3 lub 6 miesiącach, wykonanie kolposkopii, badania histopatologicznego lub testu na obecność DNA wirusów HPV. W razie stwierdzenia komórek rakowych konieczne jest specjalistyczne leczenie.

Badanie cytologiczne nie wymaga specjalnego przygotowania, najważniejsze aby pacjentka nie była w trakcie krwawienia miesiączkowego, ponieważ nie wykonuje się wtedy tego badania. Należy na 2-3 dni przed badaniem wstrzymać się od współżycia oraz nie zakładać do pochwy leków w postaci globulek i nie stosować płukania pochwy.