Łupież różowy Gilberta

Jest to schorzenie pojawiające się najczęściej pomiędzy 15-35 rokiem życia, zwykle bezobjawowe, prawdopodobnie o etiologii wirusowej. Charakterystyczne jest cykliczne występowanie, zwłaszcza jesienią i zimą. Początkowo pojawia się pojedyncza, większa niż późniejsze zmiana (określana jako blaszka macierzysta lub zwiastun), najczęściej na tułowiu. Zmiana zazwyczaj kilku centymetrowa, o zabarwieniu czerwonym, później bladoróżowym, z kołnierzykowato i centralnie ułożonymi łuskami. Po 1-2 tygodniach od wystąpienia blaszki pierwotnej, nagle pojawiają się mniejsze wykwity, które znikają bez leczenia po 4-12 tygodniach. Typowe zmiany nie są swędzące (lub pojawia się jedynie niewielki świąd). A w wyjątkowych przypadkach nasilonego świądu można stosować lotiony lub aerozole z mentolem - leczenie to jednak w niewielkim stopniu wpływa na cofanie się zmian.

Łupież pstry

Występuje głównie w okresach fizjologicznie zwiększonego wydzielania łoju (okres dojrzewania), dlatego najczęściej dotyczy młodzieży i tzw. młodych dorosłych. Charakterystyczne dla łupieżu pstrego jest złuszczanie naskórka z odbarwieniem lub przebarwieniem. Czynnikiem chorobotwórczym jest lipofilny drożdżak Malassezia furfur. Jest to drobnoustrój wchodzący w skład prawidłowej mikroflory skóry, a termin lipofilny oznacza, że potrzebuje do życia lipidów. Wilgotna, tłusta skóra bogata w lipidy sprzyja jego namnażaniu się.

Typowa lokalizacja zmian to skóra klatki piersiowej, karku, ramion, szyi i brzucha. Pojawiają się jako liczne zazwyczaj, różowe lub żółtobrunatne plamy, o nieregularnym kształcie. Powierzchnia zmian ulega złuszczaniu, a pod wpływem promieni słonecznych w ich miejscu powstają odbarwienia, z towarzyszącym przebarwieniem skóry otaczającej. Jest to spowodowane wytwarzaniem czynników hamujących melanogenezę przez Malassezia furfur. U osób o jasnej karnacji wykwity skórne mogą być niewidoczne, zwłaszcza podczas zimy.

Rozpoznanie potwierdza badanie w lampie Wooda – charakterystyczna jest żółtawa lub ceglasta fluorescencja zmian. Najczęściej stosuje się leczenie miejscowe lekami imidazolowymi lub zawierającymi siarczek selenu w postaci szamponów. Ryzyko nawrotów jest wysokie, dlatego niektórzy pacjenci regularnie co kilka tygodni stosują lecznicze szampony.