Cukrzyca to przewlekła choroba metaboliczna, która jest wynikiem zaburzonej produkcji lub działania jednego z hormonów (insuliny). Wynikiem tego jest zaburzona gospodarka węglowodanów, białek i tłuszczów w organizmie.

Większość pożywienia, jakie spożywamy (pieczywo, makaron, ziemniaki), jest trawiona do glukozy – cukru prostego, który ulega wchłanianiu i służy w organizmie jako materiał energetyczny dla komórek i tkanek. Glukoza z przewodu pokarmowego trafia do krążenia, z którego jest pobierana przez tkanki. By ten proces przebiegał prawidłowo, potrzebna jest insulina. Gdy tego hormonu brakuje, komórki nie są w stanie pobrać glukozy z krwioobiegu i jej poziom we krwi (glikemia) niebezpiecznie rośnie, przez co może uszkadzać tkanki i narządy. Natomiast „głodne” komórki muszą wykorzystywać inne źródła energii, jak np.: tłuszcze.

Test: Czy mam cukrzycę?

O mechanizmie cukrzycy

Insulina jest produkowana w trzustce (gruczole wydzielniczym zlokalizowanym w jamie brzusznej) i wydzielana w odpowiedzi na aktualną glikemię. Gdy poziom glukozy się podnosi (np. po posiłku), specjalne komórki trzustki (tzw. komórki beta wysp trzustkowych) wydzielają więcej insuliny, by obniżyć glikemię. Na czczo poziom insuliny obniża się, by nie doprowadzić do nadmiernego spadku glikemii. U osób chorych na cukrzycę proces ten jest zaburzony, albo przez nieprawidłową produkcję insuliny (wadliwy hormon, niewystarczające jego wydzielanie), albo chory organizm nie jest w stanie wykorzystać produkowanej insuliny we właściwy sposób. Wówczas nie odpowiada należycie na „porcję” insuliny własnej i potrzebuje jej więcej (tzw. insulinooporność), by osiągnąć normalną glikemię, jak u osoby zdrowej. Efektem tego patologicznego procesu jest wysoki poziom glukozy we krwi (hiperglikemia), która prowadzi do dalszych zmian i powikłań choroby.