Diagnostyka

Prawidłową diagnostykę rozpoczyna zawsze dokładnie zebrany z pacjentem wywiad i badanie fizykalne. Następnie lekarz kieruje chorego na badania laboratoryjne, w których można stwierdzić: podwyższone parametry stanu zapalnego (wzrost OB, CRP, leukocytozę), nadpłytkowość, niedokrwistość, hipoproteinemię (obniżony poziom białek), zaburzenia elektrolitowe (obniżenie poziomu potasu), a u części chorych można stwierdzić obecność przeciwciał pANCA. Jednoczasowo lekarz może zlecić pacjentowi również wykonanie badań obrazowych:

• Badanie endoskopowe odbytnicy (rektoskopia) i jelita grubego (kolonoskopia), które mogą uwidocznić zmiany w błonie śluzowej jelita w postaci zaczerwienienia, obrzęku, krwawienia, owrzodzenia, polipów rzekomych. Badanie endoskopowe w przypadku aktywnej fazy choroby jest przeciwwskazane. Błona śluzowa może być prawidłowa w przypadku remisji. W trakcie tych badań mogą zostać pobrane wycinki jelita do oceny histopatologicznej.
• Kontrastowe badanie przewodu pokarmowego np. wlew doodbytniczy z kontrastem może ujawnić tzw. obraz rury (prawidłowo jelito grube jest pofałdowane i posiada tzw. haustracje, w przypadku wrzodziejącego zapalenia jelita grubego dochodzi do zaniku tych fałdów, stąd jelito przypomina prostą rurę).
• USG, tomografia komputerowa lub rezonans magnetyczny jamy brzusznej;
• RTG jamy brzusznej w ciężkich przypadkach może ukazać nam znaczne poszerzenie jelita grubego, łącznie z tzw. ostrym rozdęciem okrężnicy.

Leczenie

Na leczenie składa się zapobieganie nawrotom oraz leczenie rzutów, uzależnione od stopnia ich ciężkości.

• Unikanie czynników zaostrzających: unikanie stresu, unikanie stosowania leków przeciw bólowych oraz antybiotyków podawanych drogą doustną, profilaktyka infekcji, odpowiednia dieta (eliminacja mleka bywa skuteczna u części pacjentów).
• Leczenie farmakologiczne zapobiegające nawrotom: sulfasalazyna, mesalazyna lub w szczególnych przypadkach leczenie immunosupresyjne.
• Leczenie rzutów, uzależnione od ich ciężkości:
  • leczenie przeciwzapalne (sulfasalazyna, mesalazyna oraz
  • glikokortykosteroidy, podawane zarówno drogą doustną jak i stosowane miejscowo w postaci czopków, czy wlewek doodbytniczych),
  • leczenie immunosupresyjne,
  • odpowiednie leczenie żywieniowe,
  • uzupełnianie niedoborów: elektrolitów, albumin, czy przetoczenia krwi,
  • antybiotykoterapia w szczególnych wypadkach.
• Leczenie operacyjne np. w przypadku krwotoku, podejrzenia lub stwierdzenie raka w jelicie, utrzymywania się przykrych dolegliwości, mimo prawidłowego leczenia, ostrego rozdęcia okrężnicy niereagującego na leczenie zachowawcze, zwężenia okrężnicy, przetoki, czy upośledzonego wzrastania u dzieci.