Laktacja jest naturalnym procesem wydzielania mleka przez gruczoły piersiowe i dotyczy wszystkich samic ssaków, w tym oczywiście ludzi. Gruczoł piersiowy w czasie ciąży i po porodzie zmienia swoją budową po to, aby dostarczać noworodkowi pokarm bogaty w substancje odżywcze, których najbardziej potrzebuje.

Mleko kobiece najlepszym pokarmem

Przez cały okres ciąży każda z piersi zwiększa swoją wagę o ponad 400g. Prawidłowa laktacja jest reakcją na działanie hormonów, a najważniejszym z nich odpowiedzialnym za wytwarzanie mleka jest prolaktyna.

Do uruchomienia wydzielania mleka niezbędny jest odruch ssania. Kiedy dziecko ssie brodawkę sutkową, w organizmie matki wydziela się oksytocyna, która jest niezbędna w procesie tworzenia laktozy, czyli naturalnego cukru mleka kobiecego. Początkowo tj. w okresie 2-3 dni po porodzie, w piersiach powstaje tzw. „siara”. Nie jest to jeszcze typowe mleko kobiece, gdyż jego skład jest nieco odmienny, dostosowany do potrzeb noworodka w jego pierwszych dniach życia. Zawiera bowiem więcej białek, witaminy A, immunoglobulin (przeciwciał), a mniej cukrów, tłuszczu i potasu. Siara działa także „przeczyszczająco” na przewód pokarmowy noworodka, co ułatwia mu wydalanie smółki, czyli pierwszego stolca.

Po 2-3 dniach od porodu gruczoły piersiowe zaczynają wytwarzać dojrzałe mleko. Obecnie uważa się, iż ze względu na jego skład, mleko to jest najodpowiedniejszym pokarmem dla noworodka i niemowlęcia. Zawiera ono w swoim składzie 87% wody; 7% węglowodanów; 3-5% tłuszczów; 0,9% białek; a 0,2% to składniki mineralne. W 1 litrze mleka kobiecego jest 600-750 kalorii, przez co dostarcza ono noworodkowi odpowiednią ilość energii.