Nowotwory to jeden z kluczowych problemów medycyny wieku dziecięcego. Ich przebieg jest bardzo szybki, a leczenie niezwykle trudne (także, ze względu na liczne efekty uboczne i odległe konsekwencje stosowanej terapii).

Guz Wilmsa czyli nerczak niedojrzały

Guz Wilmsa jest nowotworem złośliwym nerki. Częstość jego występowania ocenia się na 7-10% wszystkich nowotworów występujących u dzieci. Najczęściej diagnozuje się go u dzieci w wieku przedszkolnym, z jednakową częstością u chłopców i dziewczynek. Zaobserwowano, że może współwystępować z wadami wrodzonymi takimi jak: wnętrostwo, spodziectwo, nerka podkowiasta, zdwojenie nerki, z wadami układu krwionośnego czy kostno-stawowego.

Ze względu na stopień złośliwości wyróżniono trzy typy guza Wilmsa: postać o niskim stopniu złośliwości, postać o pośrednim stopniu złośliwości oraz postać wysoko złośliwą. Kwalifikacja jest uzależniona od budowy patomorfologicznej (od typu i stopnia dojrzałości komórek). Jest to ważny podział jeśli chodzi o dobór modelu leczenia. Nowotwór ten przerzutuje do węzłów chłonnych, płuc, wątroby, rzadziej do kości lub mózgu.

Objawy są zależne od wielkości i lokalizacji guza. Symptomy, które powinny zwrócić uwagę rodziców, gdyż mogą wskazywać na rozwój guza to:

• wyczuwalny w jamie brzusznej guz albo też zauważalne powiększenie obwodu brzucha;
• nudności, wymioty, bóle brzucha;
• nadciśnienie (gdy guz uciska na naczynia nerkowe, bądź jest aktywny hormonalnie);
• krwiomocz lub krwinkomocz;
• bywa, że pierwszymi są objawy „ostrego brzucha” (zespołu narastających bardzo szybko symptomów: bólu brzucha, nudności, wymiotów, zatrzymania gazów i stolca, wzmożonego napięcia mięśniowego powłok brzucha). Stan ten wymaga pilnej interwencji chirurgicznej.

Rokowanie zależy od wielu czynników w tym od stadium zaawansowania klinicznego oraz budowy patomorfologicznej (patomorfolog ocenia typ komórek jakie budują guz). U dzieci z nisko zaawansowanymi klinicznie guzami (wielkość guza, lokalizacja, naciekanie ważnych struktur, przerzuty do węzłów) oraz komórkami bez anaplazji (dojrzałe komórki) rokowanie jest dobre (oceniane na ponad 90% przeżyć czteroletnich).

W leczeniu najczęściej stosuje się kojarzenie kilku metod terapeutycznych: chemioterapii (często przedoperacyjną celem zmniejszenia masy guza), chirurgii oraz radioterapii.