Diagnostyka i leczenie zawału serca

W zawale serca bardzo ważna jest szybka diagnostyka („każda minuta jest ważna”) i podjęcie właściwego leczenia. Obecnie do rozpoznania zawału serca potrzebne jest wykazanie markerów uszkodzenia mięśnia sercowego, tj. troponiny I lub T (TnI/TnT), a w przypadku niedostępności tego badania – podwyższonego stężenia (oznaczenie masy) kinazy kreatyninowej klasy MB (CK-MB). Białka te są uwalniane swoiście przez obumierające kardiomiocyty. Dodatkowo w rozpoznaniu potrzebne jest spełnienie przynajmniej jednego z poniższych warunków: klinicznych objawów niedokrwienia (ból), stwierdzenia charakterystycznych zmian w zapisie elektrokardiograficznym (EKG) lub nowych odcinkowych zaburzeń kurczliwości serca w badaniach obrazowych (np. echo serca).

Zasadniczym celem postępowania w potwierdzonym zawale serca jest przywrócenie przepływu w zamkniętej tętnicy wieńcowej (tzw. naczynie dozawałowe), odpowiedzialnej za zawał, a tym samym uratowaniu przed śmiercią maksymalnie największej części z niedokrwionego obszaru. Można tego dokonać poprzez: trombolizę, angioplastykę wieńcową (PTCA/PCI) i pomostowanie aortalno-wieńcowe (CABG). Najlepszym postępowaniem, dającym efekty lecznicze krótko i długoterminowe jest przezskórna angioplastyka naczyń wieńcowych, którą powinno się wykonać jak najszybciej. Gdy PCI nie jest dostępna lub związane z nią opóźnienie rozpoczęcia leczenia przekraczałoby 1,5-2 godziny, możliwa jest tromboliza, czyli farmakologiczne rozpuszczenie zakrzepu przez podanie dożylne specjalnych leków (np. reteplaza, streptokinaza). Niekiedy, przy nieskuteczności powyższych metod lub ciężkim stanie pacjenta konieczne jest wykonanie pomostowania aortalno-wieńcowego, które daje szanse na przeżycie.