Patomechanizm choroby

W chorobie tej na pierwszy plan wysuwa się zastój żylny, tzn. krew z kończyn dolnych nie krąży jak u osób zdrowych. Dochodzi do wzrostu ciśnienia w poszerzonych żyłach. To prowadzi do przesiękania krwi do otaczających tkanek, ich niedotlenienia i włóknienia, odkładania się barwnika krwi (powstają przebarwienia). Skóra podudzi może ulec podrażnieniu, a z czasem dochodzi do powstania zmian troficznych – jej ścieńczenia oraz zwłóknienia (wygląda jak napięta, lśniąca, woskowa), dlatego tak łatwo ulega urazom. Powstaje również nadwrażliwość, przez co wzrasta ryzyko wystąpienia alergicznych reakcji na skórze (wyprysku, osutek, wysypek). Jest również obecny stan zapalny w ścianie niewydolnych naczyń. Rozwija się świąd, niekiedy trudny do kontrolowania. W wyniku nawet delikatnych urazów może dojść do uszkodzenia tak zmienionej skóry przez długotrwały zastój żylny i obrzęki.

Owrzodzenia żylne zwykle lokalizują się na 1/3 dolnej części podudzi, na stronie przedniej i wewnętrznej, w okolicy kostki przyśrodkowej. Owrzodzenia charakteryzują się spektrum zmian, mogą mieć różną średnicę i głębokość. Brzegi niegojących się owrzodzeń mogą przerastać włóknistą tkanką łączną. Proces gojenia się jest długi, może trwać wiele miesięcy a nawet lat, pozostawiając blizny. W tych miejscach może również łatwiej dojść do nawrotu owrzodzenia.

Diagnostyka żylaków

W diagnostyce żylaków i niewydolności żylnej oprócz wywiadu (ukierunkowanego na czynniki ryzyka, badania nóg i ich żył), mającego określić rejon najbardziej zajęty i stopień zaawansowania zmian, stosuje się metody obrazowe: badanie USG żył kończyn dolnych oraz flebografię (obecnie rzadko). W badaniu ultrasonograficznym uwidacznia się żylaki i niewydolne żyły, ich zastawki, a niekiedy skrzepliny. Bada się również, czy występuje cofanie się krwi w żyłach.