Ocena poszkodowanego

Po zabezpieczeniu miejsca zdarzenia, powinniśmy niezwłocznie dokonać oceny stanu osoby poszkodowanej. Powinno być to przeprowadzone szybko i sprawnie, nie dłużej niż 1 minutę. Celem jest wykrycie podstawowych przyczyn ewentualnego zagrożenia życia i umożliwienie szybkiego wyselekcjonowania osób, wymagających natychmiastowej pomocy. Ocenę można przerwać tylko w sytuacji, gdy musimy zapewnić drożność dróg oddechowych lub przystąpić do reanimacji. Oceniając stan poszkodowanego sprawdzamy:

• Stan świadomości (przytomność) – zadajemy kilka prostych pytań: „jak się nazywasz?”, „czy wiesz, co się stało?”. Jeśli poszkodowany nie będzie odpowiadał lub reagował na nasze delikatne potrząsanie, możemy uznać, że jest nieprzytomny.
• Drożność dróg oddechowych – należy postępować tak, aby drogi oddechowe były cały czas drożne. Należy rozpiąć uciskające ubranie (np. poluzować zaciśnięty krawat lub w koszuli rozpiąć guziki pod szyją). Następnie należy otworzyć jamę ustną i usunąć z niej ewentualne przedmioty, jak: cukierki, gumę do żucia, wybite zęby, czy źle przymocowaną, zmiażdżoną protezę zębową. Jeśli poszkodowany jest przytomny, może to uczynić sam, jeśli jest nieprzytomny i leży na wznak wykonaj te czynności odwracając jego głowę na bok. Poszkodowani w wypadkach komunikacyjnych zawsze są podejrzewani o uraz kręgosłupa, dlatego usuwając przedmioty z jamy ustnej, należy jak najmniej ruszać ich głową. Kolejną czynnością jest odgięcie głowy do tyłu, co udrażnia drogi oddechowe, które blokuje zapadnięty język. U osób z podejrzeniem urazu kręgosłupa, należy tylko wyciągnąć do przodu żuchwę.
• Ocena oddychania – przy przywróceniu drożności dróg oddechowych sprawdzamy, czy osoba oddycha. Powinno to trwać około 10 sekund. Można ocenić oddech poprzez obserwację ruchów klatki piersiowej lub wyczucie wydychanego powietrza na własnym policzku. Jeśli stwierdzimy brak oddechu, należy niezwłocznie przystąpić do podjęcia resuscytacji krążeniowo-oddechowej. Jeśli zachowany jest oddech, wówczas przechodzimy do oceny krążenia krwi.
• Krążenie krwi – sprawdzamy poprzez wyczucie obecności tętna na tętnicy szyjnej lub tętnicy udowej. Osoby, które nie potrafią sprawdzić obecności tętna, powinny kierować się objawami pośrednimi, świadczącymi o jego obecności np. ruch ciała, kolor skóry, czy szerokie źrenice.
• Jeśli osoba ma zachowany oddech i krążenie, wówczas sprawdzamy jej obrażenia ciała. Szukamy ewentualnych złamań lub zranień, które mogą wymagać naszej interwencji poprzez ucisk lub usztywnienie.