Zawroty głowy to mało specyficzny objaw, który nie sposób zdefiniować konkretną jednostką chorobową. Według danych szacunkowych dolegliwość ta dotyczy aż 25% polskiego społeczeństwa. Pewne z przyczyn nie wymagają pilnej diagnostyki, z kolei inne groźne schorzenia zaczynają się manifestować właśnie zawrotami głowy i zaburzeniami równowagi.

Definicja zawrotów głowy

Wydawać się to może dziwne, ale pojęcie zawrotów głowy także zostało usystematyzowane. Objawem tym będzie zarówno: subiektywne uczucie (iluzja) wirowania otoczenia, własnego ciała, czy samej głowy, a także brak równowagi, dezorientacja przestrzenna, lęk przed upadkiem. Podobne symptomy mogą wystąpić podczas tzw. stanu omdleniowego, czyli wrażenia nagłego osłabienia, „nóg z waty”, dzwonienia w uszach, lekkich nudności. Te ostatnie objawy będą dotyczyć bardziej epizodów omdlenia (najczęściej w wyniku chwilowego, niedostatecznego ukrwienia mózgu na tle emocjonalnym lub chorób układu krążenia), które nie mieszczą się w kategoriach zawrotów głowy i warto o tym wiedzieć.

Schorzenia błędnika jako przyczyna zawrotów głowy

Za zachowanie równowagi i prawidłowej koordynacji ciała odpowiedzialny jest sprawnie działający układ nerwowy (móżdżek, jądra podkorowe, pień mózgu, kora mózgu) oraz narząd równowagi jakim jest błędnik. Zatem, omawiając przyczyny zawrotów głowy, najpierw wyróżnimy choroby dotyczące błędnika takie jak: łagodne położeniowe zawroty głowy, choroba Meniere’a, stany zapalne błędnika i jego okolicznych tkanek, uszkodzenie błędnika jako wynik urazu mechanicznego lub toksycznego działania substancji.

Najczęstszą przypadłością powodującą omawiany objaw będą tzw. łagodne położeniowe zawroty głowy. Charakterystyczne w nich jest występowanie zawrotów w momencie ruchów głowy lub zmiany położenia całego ciała (np.: podczas wstawania z łóżka, odwracania głowy w różnych kierunkach). Uważa się, iż drobne kryształki zbierające się w kanałach półkolistych (znajdujące się w uchu wewnętrznym kanaliki z płynem – endolimfą, pobudzającą zakończenia komórek nerwowych - odpowiedzialne za odczuwanie zmiany pozycji głowy i zachowanie równowagi), zaburzają przepływ endolimfy, co daje wrażenie wirowania otoczenia. Jednakże po kilku ruchach głową (które w sumie wywołały objaw), dolegliwość przechodzi sama i taki test wykorzystuje się właśnie, aby potwierdzić tę niegroźną przyczynę.