Przewlekła choroba oczu, której charakterystycznym objawem jest postępujące pogorszenie widzenia w centralnym jego obszarze. Jest to zauważalne szczególnie podczas czytania, kiedy skupiamy wzrok w danym punkcie. Osoby chore zaczynają wówczas widzieć małe mroczki, które nakładając się na czytane w danej chwili litery, uniemożliwiają widzenie tekstu.

Nazwa choroby pochodzi od angielskich słów: Age-related Macular Degeneration, co tłumaczy się jako: zwyrodnienie plamki związane z wiekiem. Jest to najczęstsza przyczyna nieodwracalnej utraty wzroku u ludzi po 50. roku życia. Choroba lokalizuje się w siatkówce, a dokładnie w okolicy plamki żółtej, czyli w miejscu, w którym na siatkówce powstaje najostrzejszy obraz.

Objawy

Choroba charakteryzuje się pogorszeniem ostrości widzenia, które zaczyna być zauważalne najczęściej podczas czytania. Najpierw są to mroczki koncentrujące się w miejscu, gdzie konkretnie patrzymy (mroczki stają się stopniowo coraz większe, obejmują coraz więcej liter i słów); pojawia się zamglenie widzenia, zniekształcenie obrazów, skrzywienie linii prostych obrazu. Zmiany są obuoczne, aczkolwiek nie występują w tym samym czasie z jednakowym nasileniem w obu oczach. Dlatego dopóki zmiany umiejscawiają się w jednym oku i nie są nasilone, chory może nie zauważać początkowo żadnych problemów ze wzrokiem. Następuje spadek ostrości wzroku przy patrzeniu w dal, natomiast funkcjonowanie wzroku do bliskich odległości, jest całkowicie upośledzone.

Jak wygląda rozpoznanie choroby?

W badaniu okulistycznym dna oka za pomocą oftalmoskopu, dostrzega się tzw. druzy. Są to małe, lśniące, biało-żółtawe punkciki, które stopniowo z postępem choroby zaczynają się zlewać i tworzyć większe zmiany (tzw. druzy miękkie). Te z kolei powodują niedotlenienie komórek nabłonka barwnikowego siatkówki i zniekształcają jego strukturę. To na siatkówce powstaje widziany obraz i dlatego zmiany jej struktury będą prowadzić do postępującego zniekształcenia odbieranego obrazu. Druzom może również towarzyszyć hiperpigmentacja nabłonka barwnikowego siatkówki. Często na tym etapie zmian nie ma jeszcze zauważalnych objawów zaburzeń widzenia.

Etiologia

Przyczyny powstawania zmian w siatkówce w AMD nie są całkowicie poznane; stwierdza się, że schorzenie to występuje częściej u kobiet powyżej 55 r.ż.. Niektóre badania wskazują na wpływ czynników: miażdżyca, otyłość, nadciśnienie tętnicze, podwyższony poziom cholesterolu, trójglicerydów, palenie papierosów, alkohol wysokoprocentowy, które mogą powodować większe ryzyko rozwoju choroby. Natomiast czynniki chroniącymi przed pojawieniem się choroby jest wysokie stężenie antyoksydantów w surowicy takich jak: luteina, zeaksantyna, glutation, witamina, C, witamina E, cynk, selen.