Ból stawu kolanowego jest dotkliwym i jednocześnie najczęstszym objawem ze strony narządu ruchu, zgłaszanym przez pacjentów lekarza rodzinnego. Jest to staw szczególnie narażony na obciążenia, różnego rodzaju procesy chorobowe (zwyrodnieniowe, zapalne, nowotworowe) oraz poważne urazy. Jednocześnie od jego prawidłowej funkcji zależy w dużej mierze motoryka chodu.

Bóle kolana można podzielić na ostre i przewlekłe, o lokalizacji miejscowej oraz bóle rzutujące, a także o charakterze zapalnym i niezapalnym. Problem bolesnego kolana dotyka ludzi w każdej populacji, choć w wyższych grupach wiekowych jego częstość znamiennie się zwiększa (także ze względu na postępujące w stawie wraz z upływem czasu zmiany degeneracyjne). Profilaktyka i leczenie bólu kolana jest jednym z ważniejszych zadań lekarzy podstawowej opieki zdrowotnej oraz lekarzy specjalistów z zakresu ortopedii.

Jak wygląda i funkcjonuje staw kolanowy?

Staw kolanowy łączy udo z golenią. Powierzchnie stawowe tworzą: kłykcie kości udowej i kłykcie kości piszczelowej (strzałka jest zredukowana, a tym samym nie pełni w stawie istotnych funkcji), pokryte warstwą tkanki chrzęstnej (tzw. chrząstką stawową). W skład stawu kolanowego wchodzą także: łąkotki, rzepka, więzadła, torebka stawowa, błona maziowa. Nietrudno się domyślić, że stany chorobowe lub urazy którejkolwiek z tych struktur, prowadzą do bólu w okolicy kolana.

Staw kolanowy jest odmianą stawu zawiasowego. Możliwe są w jego obrębie ruchy zgięcia, prostowania, obrotowe. Położeniem prawidłowym tego stawu jest pozycja wyprostowana. Natomiast najmniejsze napięcie w torebce stawowej obserwuje się przy lekko ugiętym kolanie (o 25 stopni). Taką też pozycję najczęściej przyjmują osoby, u których w kolanie toczą się procesy zapalne.