Dziecko autystyczne to ogromne wyzwanie dla rodziców i otoczenia. To jak wspinaczka pod górę, na której mogą nas spotkać zarówno sukcesy jak i porażki. Czasem przychodzi zmęczenie i zniechęcenie, ale kochający rodzice, nigdy nie powinni się poddawać.

Dzieciństwo to wspaniały okres w życiu każdego człowieka. Jest to czas zabawy z innymi dziećmi, odczuwanie opieki i czułości ze strony dorosłych, nauka mówienia i poznawania świata. Jest to czas fantazji, zabawy i kreatywności. Niestety pomiędzy tymi roześmianymi, niezmiernie zainteresowanymi światem brzdącami, żyją dzieci autystyczne, dla których choroba jest barierą w rozwoju.

Czym jest autyzm?

Przez lata definiowano pojęcie autyzmu jako "rozległe zaburzenie rozwojowe".

Pierwszym, który go opisał (już w 1943 r.), był amerykański psychiatra dziecięcy Leo Canner. Oprócz autyzmu zidentyfikowano wówczas także inne rodzaje chorób z tego kręgu, takie jak: zespół Aspergera, autyzm atypowy, dziecięce zaburzenie dezintegracyjne oraz zespół Retta.

Przyczyny powstawania tego schorzenia do dnia dzisiejszego nie zostały poznane. Prowadzone badania wykazały, że istnieją zaburzenia w rozwoju układu nerwowego, w wyniku których, pewne części mózgu mogą być nadaktywne. U dzieci dotkniętych tym schorzeniem dochodzi do uszkodzenia systemu, który porządkuje informacje, odbierane przez zmysły ze świata zewnętrznego. Prowadzi to do sytuacji, w których występuje nadmierna reakcja na jedne bodźce, a na inne jest ona bardzo osłabiona (np. dziecko autystyczne może ignorować głośne hałasy, ale gwałtownie zareagować na szelest miętego celofanu).

Czym się charakteryzuje?

Podstawowe cechy zaburzeń rozwojowych objawiają się w tzw. triadzie i można je zauważyć już w ciągu dwóch pierwszych lat życia dziecka. Charakter objawów i niezwykłych zachowań dziecka różni się w zależności od wieku, fazy rozwoju i z czasem może ulec zmianie.

Dzieci dotknięte autyzmem mają trudności w budowaniu relacji społecznych, komunikacji z użyciem słów i gestów, a czas wolny spędzają same ze sobą. Mają lepszy kontakt z przedmiotami, niż z żywymi osobami. Terapeuci określają zachowania tych dzieci jako obsesje, czynności rytualne i brak podatności na zmiany. Z kolei rodzice oraz najbliżsi członkowie rodziny mówią o tych zaburzeniach jako o trudnościach w stworzeniu wzajemnych relacji. Dzieci te mają problemy w nawiązaniu naturalnych związków z rodzeństwem i rodzicami, a ich kontakty społeczne ograniczają się do sytuacji bardzo podstawowych (np. kiedy są głodne lub nie radzą sobie z jakąś zabawką). Czasami zdarza im się szukać pretekstu do zbliżenia fizycznego, które może przejawiać się w postaci zabawy w łaskotanie, czy berka, ale brakuje w nich społecznych emocji i wartości, jakie zauważamy wśród dzieci rozwijających się prawidłowo. Dla zdrowych dzieci nagrody, aprobata, delikatne nagany, czy groźny ton głosu są narzędziami wychowawczymi. Dziecko dotknięte autyzmem, nie zwraca na takie rzeczy uwagi.