Prawidłowa diagnostyka powinna także polegać na wykluczeniu przyczyn organicznych (czyli mówiąc krótko, na dokładnym przebadaniu dziecka) które mogą „podszywać się pod depresję”. W tym celu lekarz pod opieką którego pozostaje mały pacjent zleca panel badań podstawowych (morfologię krwi, badanie elektrolitów, badanie glukozy, enzymów wątrobowych, badanie ogólne moczu, badania oceniające wydolność nerek itd.), a jeśli to konieczne także badań obrazowych (np.
tomografię komputerową głowy czy EEG czyli badanie aktywności elektrycznej mózgu).

Po nitce do kłębka

Depresja dziecięca podobnie jak wiele schorzeń z kręgu psychiatrii ma złożoną etiologię tzn. nie da się jednoznacznie podać jednego czynnika, który przesądził o jej wystąpieniu. Zazwyczaj jest to splot kilku okoliczności np. sytuacji rodzinnej, społecznej, ale też czynników genetycznych lub neurobiologicznych, związanych z budową mózgu i jego pracą. Do najważniejszych o których warto wiedzieć, należą:

• czynniki psychogenne: utrata bliskich osób a szczególnie matki lub utrata kontaktu z nią;
• niezaspokajanie potrzeb emocjonalnych, przewlekły stres związany np. z obawą przed karą lub odrzuceniem, częste niepowodzenia np. w szkole, trudne kontakty z rówieśnikami;
• czynniki genetyczne: trzykrotnie większe ryzyko zachorowania na depresję mają dzieci, których rodzice chorowali na tę chorobę;
• przewlekłe choroby: szczególnie cukrzyca, choroby infekcyjne, padaczka, niewydolność nerek, choroby nowotworowe itd.;
• czynniki neurobiologiczne: zaburzenia poziomu różnych neurotransmiterów (czyli substancji produkowanych w komórkach nerwowych, dzięki którym odbywa się wymiana informacji między nimi) – w szczególności: dopaminy, serotoniny, epinefryny.

Depresja w wieku wczesnodziecięcym występuje równie często u chłopców jak i u dziewczynek, natomiast wśród dzieci starszych dwukrotnie częściej dotyka dziewcząt.

Podstawą prawidłowego rozpoznania jest przede wszystkim dokładnie zebrany wywiad, dotyczący czasu trwania objawów, ich nasilenia, okoliczności wystąpienia (np. początek choroby związany z ważnym rodzinnym wydarzeniem), zachowania dziecka w domu i szkole, specyfiki środowiska rówieśniczego oraz domowego. O to wszystko podczas pierwszego spotkania zapyta rodzica lub opiekuna lekarz, stąd tak ważna jest komunikacja z dzieckiem. Codzienne rozmowy, wspólne zabawy, śledzenie postępów w szkole i poza nią umożliwią rodzicowi szybkie wyłapanie problemu, lekarzowi postawienie diagnozy, a dziecko uchronią w przyszłości przed wieloma niekorzystnymi aspektami choroby.

Ciąg dalszy tematu: Depresja dziecięca, czyli „moje dziecko znów jest smutne”. Część 2