Czym jest żałoba?

Żałoba jest mozolnym procesem porządkowania sprzecznych emocji. Jest konieczna do pogodzenia z odejściem i reorganizacji (ułożenia na nowo) życia, jakie następuje po nim. Osoba, która nie weszła w etap żałoby po śmierci (bo np. wyparła bolesny fakt lub mu zaprzeczyła), bądź ugrzęzła w nim, nie będzie zdolna do doświadczenia straty (czyli uświadomienia sobie, że śmierć jest faktem rzeczywistym, nieodwracalnym, wpisanym w obraz życia). Nie oddzieli się od obiektu, który utraciła (objawia się to koncentracją na zmarłej osobie, przecenianiem jej cech, nasilającym się poczuciem winy, pogrążaniem w fantazjach z przeszłości), a co za tym idzie, będzie stale doświadczać cierpienia.

Psychologowie wydzielili kilka faz w przebiegu żałoby (nie muszą występować one kolejno po sobie):

• bunt przeciwko stracie lub odrętwienie – pojawia się złość, gniew, że bliska osoba odeszła, poczucie porzucenia, osamotnienia lub przeciwnie, bolesna wiadomość jakby nie dociera do jej odbiorcy (co w gruncie rzeczy jest jedynie ochronną otoczką);
• tęsknota – w życie człowieka wkracza pustka i bezsens, myśli skupiają się na osobie, która odeszła, pojawiają się napady płaczu i rozdrażnienia;
• rozpacz – wiąże się z bezcelowymi działaniami, dużym lękiem, zamknięciem w sobie i wycofaniem z kontaktów towarzyskich. Nawracają wspomnienia;
• reorganizacja – emocje powoli cichną, pojawia się potrzeba tworzenia nowych związków, pojawiają się nowe cele. Życie trwa nadal mimo straty.

Zazwyczaj na przejście żałoby potrzebne jest 6 do 12 miesięcy. Jeśli mimo upływu tego czasu objawy nie tracą na sile, należy udać się po poradę do specjalisty (być może zaistniały okoliczności, które powodują przejście żałoby – czyli stanu uznawanego za prawidłowy, w depresję – czyli zaburzenie, które należy leczyć).