Twarzą w twarz czyli kłótnia w związku

Kłótnia wpisana jest w naturę związku. Pojawia się w tych momentach, w których partnerzy przeszkadzają sobie w działaniach (mają odmienne zdania na jakiś temat, różne cele lub postawy). Jej wystąpienie jest powiązane z poziomem wzajemnej zależności, co oznacza, że tym częściej może się pojawiać, im większą obserwuje się bliskość (czyli im więcej obszarów życia zaczyna ludzi łączyć). Źródła konfliktów są różne, mogą nimi być np. zachowania (dotyczące organizacji życia – spóźnienia, zapominanie o ważnych wydarzeniach, bałaganienie), pełnione role (zawodowe i rodzinne), ustanawiane wspólnie normy (np. charakter i zakres kontaktów towarzyskich), bądź cechy osobowości. Starcie odmiennych stanowisk może okazać się korzystne dla związku (uzewnętrznione zostaną obawy, emocje, pragnienia) pod warunkiem, że będzie zmierzało do znalezienia rozwiązania, a nie jedynie do manifestowania sił. Cel kłótni należy postrzegać jako interes obu stron, a refleksji dokonywać również w stosunku do własnego zachowania i własnych ocen. Przerzucanie odpowiedzialności na drugą stronę niczemu nie służy i donikąd nie prowadzi.

Zjawisko atrybucji – co to takiego?

Psychologowie zauważyli, że na to czy ludziom w związkach udaje się skutecznie rozwiązywać konflikty, wpływa sposób, w jaki skłonni są oni interpretować poczynania partnera (zarówno te negatywne jak i pozytywne). Okazało się, że osoby postrzegające swój związek jako „udany”, dokonywały częściej ocen pozytywnych, nawet jeśli postępowanie partnera było naruszeniem pewnych panujących w nim zasad. Ponadto błędy w postępowaniu przypisywały okolicznościom zewnętrznym, mało typowym dla osobowości partnera, związanym jedynie z określona sytuacją. Np.: spóźnienie na rodzinną kolację w takich okolicznościach byłoby tłumaczone dużym ruchem na drodze lub nadmiarem obowiązków oraz zastępowane pozytywnym wyobrażeniem osoby („jednak kupił butelkę wina”, „zadbała o miły nastrój”, „pamiętała o rocznicy, troszczy się o mnie” itd.). Przeciwnie, osoby z „nieudanych” związków dokonywały ocen negatywnych, nawet jeśli postępowanie partnera nie naruszało integralności związku, a wręcz jej służyło. Każde potknięcie w takim układzie jest przypisywane cechom charakteru, traktowane jako zamierzone i stałe, a każdy pozytywny gest jako przypadkowy i podyktowany pobudkami zewnętrznymi. Przykładowo podarowanie kwiatów będzie oceniane jako działanie zmierzające do przekupienia, zamaskowania swojej winy, bądź obowiązek nie wynikający z chęci sprawienia przyjemności. Opisane powyżej zjawisko atrybucji zajmuje kluczową rolę w skutecznym rozwiązywaniu konfliktów. Dlatego po kłótni warto podjąć dialog z samym sobą – czy nasza ocena postępowania drugiej osoby sprzyja rozwiązywaniu problemów, czy raczej je podtrzymuje?