Głos się łamie i brzmi nieswojo, a słowa więzną w gardle – brzmi znajomo? To chrypka – a jej przyczyny mogą być rozmaite.

Chyba większość z nas miała w swoim życiu chrypkę. U niektórych jest to często nawracająca dolegliwość, inni mają ją stale. Żeby zrozumieć skąd się ona bierze, musimy najpierw wiedzieć jak powstaje głos…

Skąd się bierze głos?

Głównym narządem umożliwiającym nam artykułowanie dźwięków, jest krtań. Łączy ona gardło z tchawicą, a jej rusztowanie tworzą chrząstki, które są ze sobą połączone stawami, mięśniami i więzadłami. Głównym miejscem, odpowiedzialnym za powstawanie głosu, jest część krtani, zwana głośnią, w której zlokalizowane są fałdy głosowe. Ich drgania, powstające dzięki przepływowi powietrza, powodują tworzenie dźwięków. Gdy dojdzie do uszkodzenia któregoś z elementów, biorących udział w tworzeniu głosu, czyli: fałdów głosowych, mięśni lub nerwów krtani, pojawia się chrypka.

Bezpośrednie przyczyny powstawania chrypki

Pierwotną przyczyną chrypki może być:

• zapalenie gardła – najczęściej pochodzenia wirusowego; wówczas oprócz chrypki towarzyszyć mu mogą także: bóle gardła, głowy, mięśni i stawów, kaszel i katar;
• zapalenie krtani – będzie mu towarzyszyć uczucie drapania i „zawadzania” w gardle;
• ostre zapalenie nagłośni, które należy do stanów ostrych. Jeśli oprócz chrypki zauważysz u siebie silny ból przy połykaniu, duszność oraz szybko narastającą gorączkę jak najszybciej udaj się do lekarza;
• zapalenie tchawicy, powodowane głównie przez wirusy. Charakteryzuje się dokuczliwym, męczącym, suchym kaszlem, który nasila się w pozycji leżącej. Występuje również stan podgorączkowy i duszność. Ważne jest, aby w czasie trwania choroby unikać narażenia na dym papierosowy (czyli zarówno czynnego, jak i biernego palenia);
• urazy krtani, które powodują uszkodzenie rusztowania chrzęstnego krtani oraz wylewy krwotoczne do tkanek;
• przewlekłe zawodowe używanie głosu – dotyczy głównie nauczycieli, śpiewaków, aktorów teatralnych, którzy nadużywają głosu na co dzień. Powoduje to powstanie tzw. guzków śpiewaczych na fałdach głosowych, przez co upośledza ich ruchomość. Oprócz chrypki dochodzi do szybkiego męczenia się głosu oraz jego łamliwości;
• przewlekle narażenie na działanie dymu papierosowego (zarówno palenie, jak i przebywanie w zadymionych pomieszczeniach). Dym papierosowy jest czynnikiem powodującym przekrwienie błony śluzowej krtani, wówczas staje się ona bardziej podatna na wchłanianie szkodliwych substancji, zawartych w jego składzie.
• refluks żołądkowo-przełykowy – w jego przypadku chrypce towarzyszyć będą również objawy dyspeptyczne, takie jak: zgaga, pieczenie w nadbrzuszu, wzdęcia nadbrzusza i nudności;
• nowotwory krtani, które są bardzo częstym schorzeniem u ludzi palących papierosy. Najbardziej należy się obawiać raka krtani, który oprócz chrypki objawia się również: bólem przy przełykaniu, promieniującym do ucha, wyczuwalnym guzem szyi, a także powiększonymi węzłami chłonnymi (jeśli wystąpią przerzuty).