Rzeżączka

Rzeżączka jest najbardziej rozpowszechnioną chorobą weneryczną (przenoszoną drogą płciową). Czynnikiem sprawczym jest dwoinka rzeżączki (Neisseria gonorhoeae), która bytuje w ciepłych, wilgotnych miejscach, jakimi są drogi moczowo płciowe, odbyt i jama ustna. Zarazić się nią można tak samo jak w przypadku kiły, czyli przez kontakty seksualne, włączając w to stosunki analne i oralne.

U kobiet objawy związane z zakażeniem są słabiej wyrażone niż u mężczyzn, przyczyniając się do tego, że często dowiadują się one o chorobie od swoich zarażonych partnerów seksualnych lub dopiero w przypadku wystąpienia powikłań. Co więc powinno wzbudzić niepokój u zakażonej kobiety?

• Do 10 dni od stosunku może pojawić się ból i pieczenie przy oddawaniu moczu.
• Upławy, czyli żółtawa bądź krwista wydzielina z dróg rodnych.
• Wraz z postępem choroby, po pewnym czasie dołączyć się mogą: ból w dole brzucha, krwawienia miedzy miesiączkami, wymioty i gorączka.

Mężczyźni znacznie bardziej odczuwają obecność choroby, a objawy jakie u nich wówczas występują to:

• Po około 5 dniach od stosunku pojawia się ból i pieczenie podczas oddawania moczu.
• Zaczerwienienie i obrzęk ujścia zewnętrznego cewki moczowej.
• Obfita, ropna wydzielina z cewki.

Objawy mogą pojawiać się również ze strony odbytu, zarówno po odbyciu stosunku analnego, a u kobiet także w wyniku szerzenia się zakażenia z pochwy i krocza. Pojawia się wówczas wydzielina, swędzenie i ból w okolicy odbytu.

Technikami pozwalającymi wykryć chorobę, są badania bakteriologiczne wykonywane z wymazu pobranego z cewki moczowej u mężczyzn i z pochwy u kobiet.

W leczeniu choroby przez wiele lat stosowano penicyliny, jednak z czasem bakterie wytworzyły na nie odporność. W związku z tym obecnie podaje się cefalosporyny III generacji w jednorazowej dawce (cefiksym, ceftriakson) lub antybiotyki z grupy chinolonów (ciproflaksacyna, ofloksacyna). Pamiętać również należy, że leczeniem powinni zostać również objęci partnerzy seksualni osoby zarażonej.

Jeśli zlekceważy się objawy początkowe, może dojść do rozwoju powikłań choroby. U kobiet mogą to być: ropnie jajowodów, rzeżączkowe zapalenie macicy i jajowodów, przewlekłe zapalenie przydatków, a nawet zapalenie otrzewnej. Powikłania te są często przyczyną późniejszej niepłodności u kobiet oraz występowania ciąży pozamacicznej. Przy dalszym postępie choroby zarówno u kobiet jak i mężczyzn może dochodzić do zapalenia naczyniówki oka, zapalenia stawów, opon mózgowo rdzeniowych, serca oraz wystąpienie posocznicy ze zmianami skórnymi.

Zakażona kobieta, może doprowadzić do zarażenia noworodka podczas porodu. Występuje wówczas zakażenie tkanek oka, powodując gonokokowe zapalenie spojówek, prowadzące nawet do utraty wzroku. Aby unikać takich sytuacji, każdy noworodek po urodzeniu ma profilaktycznie zakrapiane oczy azotanem srebra, który zabija ewentualne dwoinki rzeżączki. Jeśli u dziecka zakażenie występuje w innym miejscu niż oko np. w drogach moczowo-płciowych, odbycie, czy w przewodzie pokarmowym, istnieje podstawa aby podejrzewać wykorzystywanie na tle seksualnym.