Jedni traktują ją jak wyrok, a inni dziękują, że dała im szansę na dalsze życie. Dializa niewątpliwie wymaga od pacjenta poświęcenia, wiąże się z pewnymi utrudnieniami, ale można się do nich przyzwyczaić i cieszyć się codziennym życiem. Stosowana jest w różnych schorzeniach, ale jak do tej pory najczęściej u pacjentów z przewlekłą niewydolnością nerek.

Dializoterapia jest jednym ze sposobów leczenia nerkozastępczego u pacjentów chorujących na: ostrą lub schyłkową niewydolność nerek, a także w przypadku niektórych zatruć. Często bywa okresem przejściowym w czasie oczekiwania na przeszczep nerki u chorych z przewlekłą niewydolnością nerek. Zabieg ten pozwala między innymi na:

• usunięcie toksycznych produktów przemiany materii;
• usunięcie toksyn, leków (przy zatruciach);
• usunięcia nadmiernej ilości wody;
• wyrównanie gospodarki elektrolitowej;
• wyrównanie kwasicy metabolicznej.

Istnieje kilka specjalistycznych odmian dializoterapii, ale w niniejszym artykule ograniczymy się do omówienia dwóch najpopularniejszych metod: hemodializy i dializy otrzewnowej.

Hemodializa

Zabieg ten polega na wielokrotnym przepływie krwi od pacjenta do dializatora (tzw. „sztucznej nerki”), gdzie na zasadzie różnicy stężeń i ciśnień między krwią, a płynem dializacyjnym (oddzielonych za pomocą odpowiedniej błony) dochodzi do filtracji krwi.

Do przeprowadzenia hemodializy potrzebne są: dializator, płyn dializacyjny (jego skład może być modyfikowany w zależności od parametrów jakie wyjściowo mamy u pacjenta dializowanego, a jakie chcemy osiągnąć), dreny oraz dostęp do naczynia pacjenta.

Niestety nie jest obojętne do jakiego naczynia podłączy się tę całą aparaturę, bowiem dla skutecznej hemodializy wymagany jest odpowiednio szybki przepływ krwi (ok. 250-300ml/min). By uzyskać takie warunki, wykonuje się u pacjenta:

• przetokę tętniczo-żylną pochodzą z naczyń własnych, bądź ze sztucznej protezy; najczęściej w okolicy przedramienia łączy się sąsiadującą tętnicę z żyłą za pomocą własnego naczynia lub gdy naczynia są uszkodzone, za pomocą protezy, uzyskując wówczas szerokie naczynie (przetokę) z szybkim, efektywnym przepływem;
• założenie stałego lub czasowego cewnika do hemodializ; stosowany jest on u pacjentów, u których: nie można wykonać przetoki, gdy mamy do czynienia z ostrą niewydolnością nerek lub zatruciem. Cewnik ten umieszcza się w jednej z żył centralnych (np. w żyle szyjnej wewnętrznej, żyle podobojczykowej).