Wiele stanów chorobowych, przewlekle niszczących narządy wewnętrzne człowieka, prowadzi do ich nieodwracalnego uszkodzenia. W większości sytuacji transplantacje tych organów są jedyną metodą na wyleczenie, a w niektórych przypadkach na przeżycie pacjenta. Najczęściej dokonywanymi operacjami są przeszczepienia serca, płuc, nerek, wątroby, trzustki, a także szpiku kostnego i rogówki oka. Można transplantować także inne „części” ludzkiego ciała jak kończyny, czy nawet twarz. W każdym przypadku operacja taka jest bardzo ryzykowna i musi być przeprowadzona przez doświadczony zespół chirurgów.

Na czym polega transplantacja i kto może zostać dawcą?

Transplantacja to przeszczepienie (zamienienie) zdrowego organu dawcy, w miejsce usuniętego organu biorcy. Są to bardzo trudne i skomplikowane operacje wykonywane przez wysoko wyspecjalizowane zespoły w niektórych ośrodkach w Polsce. Organy do transplantacji mogą pochodzić od dawców zmarłych oraz od dawców żywych (przeszczep allogeniczny). W niektórych przypadkach (bardzo sporadycznych) mogą być one pochodzenia zwierzęcego (przeszczep ksenogeniczny). Organy od dawców zmarłych mogą wedle polskiego prawa zostać pobrane, w każdym przypadku z wyjątkiem:

• zgłoszenia przez dawcę za życia sprzeciwu w Krajowym Rejestrze Sprzeciwów;
• sytuacji podejrzenia, że do śmierci dawcy mogło dojść w wyniku popełnienia przestępstwa;
• istnieją medyczne przeciwwskazania bezwzględne do pobrania narządów.

W przypadku dawcy żyjącego wystarczy jego zgoda oraz brak przeciwwskazań lekarskich. Osoby niepełnoletnie mogą zostać dawcami tkanek regenerujących się, ale zagadnienia te są o wiele bardziej skomplikowane niż w przypadku dorosłych (dokładniej opisane w ustawie transplantologicznej).