Zauważyłaś, że od pewnego czasu Twoje spodnie są coraz bardziej ciasne lub popuściłaś pasek już o kolejną dziurkę? W dodatku masz uczucie dyskomfortu w jamie brzusznej, częste wzdęcia, a waga łazienkowa pokazuje kilka kilo więcej? Koniecznie zgłoś się do lekarza – możesz bowiem cierpieć z powodu wodobrzusza.

Wodobrzusze nazywane też puchliną brzuszną jest spowodowane patologicznym nagromadzeniem płynu w jamie otrzewnowej. Jama ta, to przestrzeń utworzona między dwoma płaszczyznami błony surowiczej – otrzewną trzewną (przylegającą do narządów jamy brzusznej) i otrzewną ścienną (wyścielającą od wewnątrz powłoki brzucha). W warunkach fizjologicznych w jamie tej znajduje się niewielka ilość płynu surowiczego (około 150 ml), pozwalającego na zmniejszenie tarcia między blaszkami. W przebiegu niektórych schorzeń dochodzi do nadmiernego gromadzenia się płynu w jamie otrzewnej, czyli rozwoju wodobrzusza.

Przyczyny wodobrzusza

Puchlina brzuszna nie jest sama w sobie jednostką chorobową, jest to raczej objaw wynikający z jednego lub kilku jednocześnie procesów zaburzających homeostazę (równowagę) ustroju; objaw którego przyczynę zawsze należy zdiagnozować. Najczęściej prowadzi do niej nadciśnienie wrotne (czyli zwiększone ciśnienie w żyle wrotnej powyżej 13 mmHg), powodujące utrudnienie odpływu krwi z obszaru jelit, żołądka, śledziony i trzustki. Doprowadzają do niego blokady na drodze prawidłowego przepływu krwi – są to tzw. blok przedwątrobowy (np. zakrzepica żyły wrotnej), blok wątrobowy (np. marskość wątroby, nowotwory wątroby pierwotne lub przerzutowe), blok zawątrobowy (np. niedrożność żyły głównej dolnej, czy choroby serca).

Wodobrzusze może też powstawać w mechanizmie:

• zaburzeń odpływu chłonki (limfy) z obszaru jamy brzusznej (np. uszkodzenie lub niedrożność przewodu piersiowego – największego naczynia limfatycznego);
• obniżenia ciśnienia onkotycznego w wyniku hipoproteinemii (spadku poziomu białka we krwi) w przebiegu: zespołu nerczycowego, zespołu złego wchłaniania, oparzeń, niedożywienia;
• zwiększenia przepuszczalności naczyń włosowatych, a co za tym idzie zwiększonej produkcji płynu (np. proces nowotworowy – międzybłoniak otrzewnej, zapalenie błon surowiczych, zapalenie trzustki).

Praktyka kliniczna pokazuje, że najczęściej zgłaszają się pacjenci z wodobrzuszem wynikającym z marskości wątroby (81%), obecności nowotworów (10%), niewydolności serca (3%), a także: chorób trzustki, gruźlicy, w przebiegu dializoterapii i innych.