Nabyte wady serca to nieprawidłowości jego budowy, najczęściej dotyczące zastawek, które powstają w ciągu życia w uprzednio zdrowym sercu.

Nabyte wady serca są najczęściej związane z nieprawidłową funkcją i/lub budową zastawek serca (tzw. wady zastawkowe). Rzadziej mogą dotyczyć innych struktur tego narządu, jak np. pozawałowy ubytek w przegrodzie międzykomorowej (VSD od ang. ventricular septal defect). Rozwijają się w trakcie życia na podłożu dotychczas zdrowego serca, w wyniku oddziaływania czynników uszkadzających.

Krążenie krwi w prawidłowym sercu

Prawidłowe serce składa się z czterech jam: dwóch przedsionków (lewego i prawego) oraz dwóch komór (lewej i prawej). Krew z tkanek ciała płynie żyłami do prawego przedsionka, skąd przez zastawkę trójdzielną dostaje się do prawej komory serca, która przepompowuje ją do płuc tętnicami płucnymi. Cofaniu się z powrotem krwi do prawej komory zapobiega zastawka płucna. Krew z płuc powraca do serca przez żyły płucne, uchodzące do lewego przedsionka. Następnie przepływa przez zastawkę dwudzielną (tzw. mitralną) do lewej komory, która wyrzuca ją przez zastawkę aortalną (prawidłowo zbudowaną z trzech płatków) do aorty (tzw. tętnicy głównej) i dalej do całego ciała.

Podział nabytych wad zastawkowych

Nabyte wady serca polegają na uszkodzeniu zastawek serca, choć mogą też dotyczyć mięśnia serca, np. ubytku w przegrodzie międzykomorowej powstałego w wyniku zawału serca. Najczęściej dotyczą strony lewej, czyli zastawki aortalnej i mitralnej. Nabyte wady zastawkowe można podzielić na:

• proste: niedomykalność (aortalna, mitralna, trójdzielna, płucna) lub stenoza/zwężenie (aortalna, mitralna, trójdzielna, płucna);
• złożone - czyli chora zastawka jest zarówno zwężona jak i niedomykalna;
• kombinowane - choroba dotyka kilku zastawek w sercu.