Wyobraźmy sobie osobę, która nie jest w stanie utrzymać rąk w górze na tyle długo, aby się samodzielnie uczesać. Patrząc w górę, powieki same jej opadają, a przy uśmiechaniu się, powoli jej mimika słabnie i twarz niezależnie od jej woli przybiera inny wyraz. Są to jedne z wielu objawów miastenii gravis, zwanej też nużliwością mięśni szkieletowych.

Na czym polega miastenia?

Miastenia jest schorzeniem, należącym do grupy chorób autoimmunologicznych. Oznacza to mniej więcej tyle, że organizm sam wytwarza przeciwciała, które uszkadzają jedną ze struktur odpowiedzialnych za przekazywanie bodźców nerwowych. Mowa tu o błonie postsynaptycznej płytki nerwowo-mięśniowej. Zasada uszkodzenia polega na tym, że przeciwciała blokują receptory, znajdujące się na tej płytce i obniżają ich skuteczność w wiązaniu przekaźnika, jakim jest acetylocholina. Dochodzi wówczas do zaburzenia przekazywania informacji z nerwów do mięśni, podczas wykonywania przez nie danej czynności, a przez to siła działania mięśni słabnie.

Objawy miastenii

O kilku miastenicznych objawach wspomniałam powyżej, jednak do pełnego wglądu w chorobę dobrze mieć na uwadze wszelkie dolegliwości, jakie mogą wystąpić.

U 90% chorych pierwsze objawy pojawiają się we wczesnym okresie życia, czyli przed 40 r.ż. Zdecydowaną większość wśród pacjentów stanowią kobiety. Istnieje pięciostopniowa skala, określająca stan zaawansowania choroby. Klasa pierwsza dotyczy najmniej nasilonych objawów i są to zazwyczaj zaburzenia mięśni gałkoruchowych. Natomiast klasa czwarta – to osoby z ciężkim uogólnionym osłabieniem mięśni właściwie całego ciała, w tym mięśni oddechowych. Klasa piąta – określana jest jako przełom miasteniczny. W gronie chorych można znaleźć też osoby z izolowaną miastenią; oznacza to, że ich objawy obejmują tylko poszczególne grupy mięśni (np. mięśnie gałkoruchowe). Wspominam o tym, ponieważ najczęstszymi objawami są zaburzenia ze strony nerwów czaszkowych, możemy wówczas zauważyć:

• opadanie powiek i porażenie mięśni okoruchowych (co uniemożliwia pełny zakres ruchu gałki ocznej);
• opadanie żuchwy – z powodu osłabienia mięśni żwaczy;
• maskowatą twarz – wskutek osłabienia mięśni twarzy, a co za tym idzie zniesienie jej mimiki;
• trudności w połykaniu i mowie – nierzadko zdarza się, że chorzy dławią się płynami;
• opadanie głowy – z powodu osłabienia mięśni szyi;
• osłabienie mięśni kończyn górnych;
• zaniki mięśni.

Pocieszającą informacją jest to, że u 20% chorych występują objawy remisji, trwające od 1 do kilku miesięcy.