Rak gruczołu krokowego (inaczej nazywany rakiem prostaty lub rakiem stercza) jest trzecim co do częstości występowania nowotworem złośliwym u mężczyzn. Jego czynnikami ryzyka są: wiek i predyspozycje genetyczne, a także rasa czarna. Prawdopodobieństwo zachorowania na niego jest 2 razy większe, jeśli chorował nasz krewny I stopnia (czyli ojciec lub brat).

Jakie są objawy raka prostaty?

Problem stanowi fakt, że rak prostaty długo nie daje żadnych objawów. W przypadku miejscowego lub regionalnego zaawansowania, rak ten zwykle nie daje objawów lub pacjent odczuwa jedynie dolegliwości podobne jak w łagodnym przeroście prostaty. Są to: częste oddawanie moczu, naglące parcia na mocz, nykturia (częste wstawanie w nocy, w celu oddania moczu), uczucie niepełnego wypróżnienia, wąski strumień moczu, pieczenie w czasie mikcji (oddawania moczu). Dopiero w czasie rozsiewu nowotworowego mogą wystąpić objawy ogólnoustrojowe, takie jak: ból kości, utrata masy ciała, tępy ból w dole brzucha i miednicy.

Na jakiej podstawie ustala się rozpoznanie?

Postępowanie diagnostyczne rozpoczyna się od badania per rectum (badanie palcem przez odbytnicę), w czasie którego lekarz ocenia wielkość, spoistość, kształt i bolesność gruczołu krokowego. Żywa bolesność i ciastowata konsystencja świadczą o ostrym stanie zapalnym. Znacznie powiększony gruczoł krokowy, z zatartą bruzdą międzypłatową i równomiernie wzmożoną spoistością świadczą o łagodnym rozroście prostaty. Wyraźnie wzmożona konsystencja gruczołu, przypominająca w dotyku chrząstkę lub kość może świadczyć o przebytym stanie zapalnym, zmianach pogruźliczych, ale także o nowotworze.

Spośród badań laboratoryjnych największe znaczenie ma oznaczenie swoistego antygenu sterczowego (ang. prostate-specific antygen – PSA) we krwi. Zwiększenie tego antygenu o >4ng/ml stanowi wskazanie do wykonania przezodbytniczej biopsji gruczołu krokowego. Należy pamiętać, że podwyższenie stężenie PSA pojawia się również w innych stanach chorobowych, takich jak: zapalenie, łagodny rozrost i uraz stercza (po biopsji, czy nawet po badaniu per rectum), a także w przypadku innych nowotworów (m.in. nadnerczy, pęcherza moczowego i nerki). Natomiast prawidłowe stężenie PSA nie wyklucza istnienia nowotworu.