W ostatnich czasach diagnostyka prenatalna dokonała sporego postępu, dzięki temu diagnozowanie schorzeń dzieci w łonie matki obejmuje coraz większy zakres badań. Jednym z badań jest echo serca, dzięki któremu można w bardzo wczesnej fazie wykryć wrodzone wady serca u dzieci.

Czym jest ECHO serca płodu?

Do jednych z kluczowych badań w okresie ciąży należy ECHO serca dziecka. Poza standardowym badaniem ultrasonograficznym, stanowi ono ważny element oceny położniczej. W trakcie tego badania specjalista - kardiolog prenatalny - stara się jak najdokładniej ocenić stan serca płodu, wykluczając podejrzenie wady lub stawiając wstępną diagnozę.

W przypadku wykrycia patologii możliwe jest zaplanowanie optymalnej drogi, czasu i miejsca porodu noworodka. Przyszła mama do momentu rozwiązania ciąży pozostaje pod stałą opieką kardiologa prenatalnego. Jest również przez niego kierowana do specjalistycznego ośrodka, w którym dziecko przychodzi na świat. Dzieci bez wcześnie wykrytej wady serca zwykle później i w gorszym stanie ogólnym trafiają do odpowiedniego ośrodka. W takim wypadku możliwości ich wyleczenia są mniejsze, a liczba powikłań znacznie wzrasta.

Ważne gdzie i na jakim sprzęcie

Badanie ECHO serca wymaga dużej wiedzy, doświadczenia oraz najwyższej klasy sprzętu ultrasonograficznego, z oprogramowaniem do badań prenatalnych i kardiologicznych. Umożliwia on nie tylko ocenę jakościową (anatomiczną), ale również ilościową (badania dopplerowskie przepływów krwi) czy obrazowanie trójwymiarowe 3D i 4D w czasie rzeczywistym. Dzięki tym badaniom możliwa jest nie tylko obserwacja ruchów płodu i pracy serca, ale również uzyskanie przekrojów anatomicznych niedostępnych w badaniu tradycyjnym czy uwidocznienie pewnych cech płodu, mogących świadczyć o różnych chorobach, m.in. genetycznych.

Kiedy należy się badać?

ECHO serca płodu można wykonać pomiędzy 11-13 tygodniem ciąży, jako skład tzw. „sonogramu genetycznego płodu”, jak również pomiędzy 19-24 tygodniem ciąży. Około 20-24 tygodnia ciąży struktury serca są najlepiej widoczne i możliwa jest jego precyzyjna wizualizacja. Powyżej 30 tygodnia ciąży, na skutek rozwoju tkanki płucnej, zwiększonego uwapnienia żeber, zwiększonej odległości od serca, warunki badania stają się znacznie trudniejsze.

ECHO serca jest badaniem nieinwazyjnym i bezbolesnym. Trwa ok. 20-60 minut i z reguły nie wymaga żadnego przygotowania ze strony pacjentki.

Jakie są wskazania do badania?

Wwad wrodzonych dzieci wykrywanych jest u młodych, zdrowych kobiet.

Należy jednak pamiętać, że u kobiet z grup zwiększonego ryzyka możliwość urodzenia chorego dziecka jest wielokrotnie wyższa niż w całej populacji. Do takich grup należą kobiety z wadą wrodzoną serca te, które urodziły już dziecko z patologią układu krążenia, lub kobiety z cukrzycą insulinozależną, chorobami układu tkanki łącznej (np. toczeń rumieniowaty, zespół Sjogrena, dodatnie przeciwciała Ro), chorujące na padaczkę, fenyloketonurię. Należy uwzględniać również wady wrodzone w dalszej rodzinie matki lub ojca.

Dlaczego warto zrobić badanie?

Wczesne wykrycie wady serca umożliwia stworzenie najlepszych warunków do urodzenia dziecka i zapewnia przyszłej mamie odpowiednią opiekę przez cały okres ciąży. Dzieci, które urodziły się z wadą serca, mają szanse na normalne dzieciństwo. Po okresie rekonwalescencji przeważnie wracają one do swojego naturalnego środowiska, chodzą do przedszkoli, szkół, uczestniczą w różnego rodzaju zajęciach i żyją tak, jak ich rówieśnicy.