Charakterystyka i epidemiologia Helicobacter pylori
Bakterie z gatunku Helicobacter pylori są Gram-ujemnymi bakteriami o charakterystycznym spiralnym kształcie, posiadającymi kilka rzęsek na jednym z końców, które pozwalają im na poruszanie się. Zdolność ruchu pozwala bakteriom na wnikanie w głąb błony śluzowej żołądka. Dodatkowo bakterie te wytwarzają enzym ureazę, która powoduje rozkład mocznika w amoniak, przez co dochodzi do zmiany pH środowiska z kwaśnego na zasadowe. Obie te istotne cechy pozwalają przeżyć bakteriom Helicobater pylori w kwaśnym środowisku żołądka. Natomiast za powstanie procesu zapalnego, a w konsekwencji wrzodów czy nowotworu żołądka lub dwunastnicy, odpowiedzialne są toksyny produkowane przez bakterie, w szczególności cytotoksyna wakuolizująca.
Głównym źródłem bakterii jest człowiek, u którego Helicobacter pylori bytują w błonie śluzowej żołądka, ale także można je znaleźć w płytce nazębnej czy w kale. Podstawową drogą zakażenia jest droga oralno-oralna i oralno-fekalna.
Uważa się, że do zakażenia dochodzi na ogół we wczesnym dzieciństwie, a częstość zakażeń Helicobacter pylori jest związana ze statusem socjalno-ekonomicznym. W krajach rozwijających się częstość zakażeń waha się od 80 do prawie 100%, a np. w krajach Europy Zachodniej od 20-40%. W Polsce częstość zakażeń szacuje się na 40-60%.
Do czynników ryzyka zakażenia należą:
• zamieszkiwanie w krajach rozwijających się,
• złe warunki socjalne i ekonomiczne,
• duża liczba domowników w małym mieszkaniu,
• predyspozycje rasowe (częściej rasa czarna),
• predyspozycje genetyczne.
Przebieg zakażenia Helicobacter pylori
Helicobacter pylori jest bakterią patogenną, gdyż zawsze powoduje zmiany zapalne w błonie śluzowej żołądka oraz odpowiedź immunologiczną organizmu. Niestety, układ immunologiczny nie jest w stanie wyeliminować bakterii z błony śluzowej żołądka, co prowadzi do przewlekłego stanu zapalnego.
W 80-90% przypadków zakażenia Helicobacter pylori nie obserwuje się żadnych objawów klinicznych i poza przewlekłym stanem zapalnym nie stwierdza się poważniejszych zmian w błonie śluzowej żołądka.
Do klasycznych chorób, będących wynikiem infekcji Helicobacter pylori należą:
• przewlekłe zapalenie błony śluzowej żołądka.
• choroba wrzodowa żołądka lub dwunastnicy – obecność głębokich owrzodzeń w błonie śluzowej, będących najczęściej wynikiem zakażenia lub długotrwałego przyjmowania niesterydowych leków przeciwzapalnych (klasyczne leki przeciwbólowe, jak np.: diklofenak, naproksen, ibuprofen, ketoprofen); głównym objawem jest ból lub dyskomfort w nadbrzuszu, występujący 1-3 godziny po posiłku, ustępujący po spożyciu pokarmu lub przyjęciu leków zobojętniających kwas solny, najczęściej pojawiający się w nocy lub wcześnie rano; nieleczone wrzody mogą prowadzić do: krwotoku, przedziurawienia lub zwężenia przewodu pokarmowego.
• rak żołądka – jest wynikiem przewlekłego zakażenia i przemiany nowotworowej komórek tworzących błonę śluzową żołądka; nie u każdego zakażonego dojdzie do rozwoju raka, a do czynników wpływających na zwiększenie ryzyka należą: predyspozycje genetyczne, dieta uboga w witaminy C i E, nadużywanie soli, grupa krwi A, bardzo wczesna infekcja H. pylori;
• wczesnymi objawami raka mogą być: dyskomfort w nadbrzuszu, uczucie szybkiej sytości lub pełności po jedzeniu, pobolewania w nadbrzuszu, nudności, odbijanie; natomiast objawy takie jak: zmniejszenie masy ciała, utrata łaknienia, wymioty, stały ból w nadbrzuszu – mogą świadczyć o zaawansowanej postaci raka; wszystkie powyższe objawy są pilnym wskazaniem do wykonania badania endoskopowego (gastroskopii).
• chłoniak typu MALT – nadmierny rozwój tkanki limfatycznej w żołądku z przemianą nowotworową.
• choroba Menetriera – charakteryzuje się ciężkim stopniem zapalenia z przerostem fałdów żołądkowych z obfitym wysiękiem oraz dużą utratą białka w organizmie.
Wszystkie artykuły w Serwisie DomenaZdrowia.pl mają wyłącznie cel edukacyjno-poznawczy i w żadnym wypadku zawarte w nich wskazania nie mogą zastąpić wizyty lekarskiej czy uznanej metody leczenia. W przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem.
Administrator Serwisu nie ponosi żadnej odpowiedzialności z powodu wykorzystania informacji zawartych w Serwisie.