Objawy kolki żółciowej (a szerzej – problemy z pęcherzykiem żółciowym) zdarzają się po obfitych, tłustych posiłkach. Ból promieniuje od prawego podżebrza do prawej łopatki. Towarzyszą mu często nudności i wymioty, podwyższona temperatura.

Przyczyną kolki są kamienie żółciowe. O zaleceniach żywieniowych w chorobach pęcherzyka żółciowego i dróg żółciowych mówi dietetyczka z Polskiego Towarzystwa Dietetyki mgr Helena Ciborowska.

Trudno wskazać jednoznaczne postępowanie, które może uchronić przed kamicą żółciową. Osoby dbające o właściwą dietę, z ograniczeniem tłuszczów zwierzęcych i cholesterolu, chorują na kamicę żółciową znacznie rzadziej. Jednak osoby zdrowe i odżywiające się prawidłowo też na nią zapadają. W pęcherzyku żółciowym tworzą się złogi złożone z cholesterolu i barwników żółciowych z domieszką soli wapnia.
Mniejsze kamienie nie wywołują zwykle dolegliwości, zazwyczaj przemieszczają się do jelita i zostają wydalone na zewnątrz organizmu. Niekiedy jednak występują zmiany zapalne i objawy w postaci napadów bólowych, zdarza się również, że kamień utknie w przewodzie żółciowym utrudniając przepływ żółci. Leczenie kamicy żółciowej może być operacyjne lub zachowawcze. Dużą rolę w terapii odgrywa dieta.

Dieta w stanach ostrych

Przez pierwszą dobę choremu podaje się tylko ciepłe płyny: słodzoną herbatę z cytryną, słodkie soki owocowe. Druga doba: dieta kleikowo-owocowa. Kleiki przygotowuje się z kaszy jęczmiennej, z kaszy manny, ryżu, płatków owsianych. Powinny być przecedzone; jeśli lekarz zaleci, należy kleiki przecierać. Oprócz kleików podaje się przetarte kompoty z jabłek gotowanych lub pieczonych, soki owocowe. Od trzeciej do piątej doby nadal stosuje się dietę kleikowo-owocową, wprowadzając niewielką ilość chudego mleka, chudego twarożku i masła.

W następnych dniach sposób żywienia ulega rozszerzeniu, stopniowo przechodząc do diety łatwo strawnej, z ograniczeniem tłuszczu i błonnika pokarmowego.

Niekiedy w stanach ostrych, zwłaszcza przy uporczywych wymiotach, wskazane jest żywienie pozajelitowe (drogą dożylną), po czym przez kilka dni zamiast kleików można choremu podawać bezresztkowe diety przemysłowe.


Dieta w stanach przewlekłych

W przewlekłym zapaleniu pęcherzyka żółciowego i dróg żółciowych, w towarzyszącej stanom zapalnym kamicy żółciowej, w chorobie nowotworowej pęcherzyka i przewodów żółciowych stosuje się dietę łatwo strawną, z ograniczeniem tłuszczu, błonnika pokarmowego, cholesterolu i kwasu szczawiowego, ilość kalorii w diecie nie ulega obniżeniu.

Wartość energetyczna diety wynosi około 2000 kcal. Posiłki powinny mieć temperaturę umiarkowaną, należy je spożywać pięć razy w ciągu dnia, w niewielkich objętościach.

Białko podaje się ok. 1 g na 1 kg masy ciała, czyli przeciętnie 70-80 g na dobę. Dostarcza ono 13 - 16 proc. energii dobowego zapotrzebowania.

Tłuszcze, ze względu na gorsze trawienie i wchłanianie, ogranicza się do 40 g na dobę. Składnik ten pokrywa dobowe zapotrzebowanie energetyczne tylko w 16 proc. Prawie połowę tłuszczu dostarczają produkty białkowe: mięsa, wędliny, ryby, drób, sery, mleko.
Resztę tłuszczu w postaci oliwy z oliwek, olejów (rzepakowego bezerukowego, słonecznikowego, sojowego, z pestek winogron), ponadto masła, margaryn miękkich, powinno się spożywać ok. 20-25 g na dobę. Boczek, słoninę, smalec, łój, kwaśną śmietanę, zabielacze do kawy (śmietankę w proszku) całkowicie eliminujemy z diety.

Węglowodany uzupełniają zapotrzebowanie energetyczne. Lepiej tolerowane są węglowodany złożone – skrobiowe, pochodzące z produktów zbożowych. Węglowodany występujące w cukrze, miodach, słodyczach sprzyjają tworzeniu się kamieni żółciowych i jemy je w ograniczonych ilościach.