Układ oddechowy nie jest wolny od zagrożeń związanych z nowotworami. Mogą one powstać w drogach oddechowych płucach, opłucnej, oskrzelach oraz innych częściach dróg oddechowych.

Rak płuca

Jego cechą jest lokalizacja obwodowa w płucu, powolny rozrost i rzadkie, pojedyncze ogniska przerzutowe.

Opisane zmiany pierwotne w płucach należy odróżnić od wtórnych przerzutowych ognisk nowotworowych do płuc z ogniska pierwotnego, zlokalizowanego poza narządem oddechowym (np. żołądek, wątroba, gruczoł krokowy). Nowotwory przerzutowe płuc są częstsze niż pierwotne.

Rozpoznanie

W przypadku pierwotnego raka płuc jest trudne. Wymaga niekiedy dłuższej obserwacji szpitalnej, seryjnych badań radiologicznych, cytologicznych itd.

Postępowanie terapeutyczne i profilaktyczne. Jest analogiczne jak w przypadku raka oskrzela. Jeszcze raz należy podkreślić, że wczesne ustalenie rozpoznania i wczesne podjęcie właściwego leczenia dają szansę wyleczenia.

Nowotwory opłucnej

Nowotwory opłucnej – podobnie jak w płucach – mogą mieć charakter zmian pierwotnych lub – częściej – wtórnych.

Pierwotne nowotwory opłucnej to zwykle rzadko występujący śródbłoniak opłucnej, czyli nowotwór rozrastający się ze zmienionych komórek śródbłonka wyścielającego jamę opłucnej. Niekiedy występują inne typy komórkowe.

Objawy

Śródbłoniak opłucnej objawia się zazwyczaj bólem w klatce piersiowej, stanami gorączkowymi, niekiedy kaszlem, prawie zawsze krwistym i dość szybko narastającym płynem wysiękowym w jamie opłucnej (w osadzie płynu można spotkać komórki nowotworowe), utratą łaknienia oraz postępującym ogólnym osłabieniem i ubytkiem masy ciała.

Rozpoznanie

Jest możliwe na podstawie badania radiologicznego klatki piersiowej, wykazującego płyn w jamie opłucnej, stwierdzenia krwistego charakteru płynu, a przede wszystkim charakterystycznych komórek nowotworowych w jego osadzie.

Leczenie

Stosuje się chemioterapię oraz środki dostosowane do ogólnego stanu chorego i objawów choroby.

Wtórne nowotwory opłucnej są znacznie częstsze od pierwotnych. Obecnie powszechnie uważa się, że prawie każdy guz nowotworowy dający przerzuty może zająć opłucną, np. rak sutka, gruczołu tarczowego, jajnika, żołądka, oskrzela. Możliwe jest też przeniknięcie nowotworu z sąsiadującego ogniska pierwotnego (ściana klatki piersiowej, płuco).

Zapobieganie

W profilaktyce śródbłoniaka opłucnej zaleca się unikanie kontaktu z azbestem. Stąd konieczność likwidacji azbestu we wszelkich technologiach płyt i urządzeń, z którymi bezpośredni bądź pośredni kontakt (np. pył) mógłby mieć człowiek.