Zatrucie paracetamolem staje się coraz powszechniejsze, bo rośnie spożycie środków przeciwbólowych i przeciwgorączkowych, w których paracetamol jest substancją czynną. W skrajnych przypadkach zdarzają się nawet ostre reakcje alergiczne, dlatego warto wiedzieć jak się zachować w przypadku problemów po zażyciu leków z paracetamolem.

Paracetamol po podaniu doustnym dobrze i w całości wchłania się z przewodu pokarmowego w jelicie cienkim, osiągając maksymalne stężenie w surowicy krwi po 30-60 minutach od momentu podania. Biologiczny okres półtrwania wynosi 1,5-2,5 godzin i jest zależny od zmienności osobniczej oraz pory dnia. Rano jest o ok. 15% dłuższy od okresu półtrwania oznaczonego po południu. Około 4-5% dawki terapeutycznej jest metabolizowane do toksycznego metabolitu (N-acetylo-p-benzochinoimina), który natychmiast wiązany jest przez glutation, dając nietoksyczny merkaptan. Zapas glutationu w wątrobie człowieka dorosłego wystarcza zwykle do unieczynnienia toksycznych metabolitów powstających po spożyciu dawki 10 g paracetamolu. Poniżej tej krytycznej dawki, która wykazuje jednak znaczne wahania osobnicze, paracetamol uważany jest za lek względnie bezpieczny.

Dzieci nie metabolizują lub prawie nie metabolizują paracetamolu do związków toksycznych, stąd można go im podawać z powodzeniem i dużą dozą bezpieczeństwa. U dzieci istnieje 6-krotnie mniejsze prawdopodobieństwo uszkodzenia wątroby niż u osób dorosłych.

Uwaga! Nie należy nigdy zażywać kilku różnych leków zawierających w swym składzie paracetamol. Może to być powodem przekroczenia dawki toksycznej.

Przeciwwskazania

Ciężkie upośledzenie funkcji wątroby i nerek, żółtaczka, uczulenie na lek, nadciśnienie tętnicze, niedobór G-6 PD (krwinki czerwone zawierają zbyt małą ilość zredukowanego glutationu; niedobór ten może być nasilony przez paracetamol, stąd u niektórych osób mających tę wadę genetyczną paracetamol może wywołać niedokrwistość hemolityczną), ostrożnie w pierwszym trymestrze ciąży.

Objawy uboczne stosowania paracetamolu w dawkach terapeutycznych występują bardzo rzadko. Może on jednak powodować takie objawy niepożądane, jak: wielopostaciowe wysypki skórne, zaczerwienienie skóry, obrzęk naczynioruchowy, hipotermia, zaburzenie oddychania, skurcz oskrzeli, zaburzenie krążenia obwodowego do wstrząsu włącznie.

U osób chorujących na chorobę wrzodową żołądka i dwunastnicy można stosować paracetamol ze względu na brak uszkadzającego działania na błonę śluzową żołądka. Przechodzi przez łożysko, wątroba płodu nie jest zdolna do metabolizowania paracetamolu, co stwarza ryzyko zatrucia płodu przy przedawkowaniu leku przez kobiety ciężarne. Nie ma doniesień na temat teratogennego i kancerogennego działania.