Kolejnym ważnym składnikiem, którego dobrym źródłem są ryby jest jod. Jest to pierwiastek bardzo ważny dla prawidłowej pracy organizmu, gdyż wchodzi w skład hormonów tarczycy – trójjodotyroina i tyroksyna. Zawiadują one metabolizmem organizmu, jego wzrostem, dojrzewaniem, termogenezą, warunkują prawidłową pracę układu nerwowego oraz mózgu. Jod zatem sprzyja spalaniu tłuszczyku, a więc chudnięciu oraz poprawie samopoczucia koncentracji, gdyż właśnie na te obszary wpływają hormony tarczycy. Niedobory jodu zaś wywołują niedoczynność tarczycy, powstanie wola, opóźnienie umysłowe, opóźnienia w rozwoju fizycznym i psychicznym, poronienia, kretynizm.
Przyswajanie jodu z pożywienia przez organizm zmniejsza zawartość w żywności substancji wolotwórczych. Znaleźć je można w roślinach krzyżowych, strączkowych, orzeszkach ziemnych.
Selen to kolejny pierwiastek, w który bogate są ryby. Jego biodostępność jest wysoka (50-80%), a jego zawartość w produktach spożywczych jest zaś zależna od gatunku, zawartości selenu w środowisku ale również od obróbki produktu. Selen jest pierwiastkiem o działaniu przeciwutleniającym chroni zatem organizm przed procesami starzenia, wykazuje również działanie ochronne przed nowotworami. Ma również znaczenie dla prawidłowego funkcjonowania narządów rozrodczych, wchodzi w skład enzymów występujących w czerwonych ciałkach krwi i jest niezbędny dla prawidłowego rozwoju oraz wzrostu ustroju. Niedobory selenu wywołują takie dolegliwości jak osłabienie mięśni, kardiomiopatie czy zahamowanie wzrostu u dzieci. W rejonach zaś gdzie zawartość selenu w środowisku jest wysoka oraz u osób stosujących zbyt duże dawki suplementów z selenem, zdarzają się przypadku zatrucia selenem (selenozy) objawiające się wypadaniem włosów, paznokci, zmianami skórnymi.
Ryby są również źródłem witaminy D, której obszarami działania są jelita, nerki, układ kostny. W jelitach pobudza wchłanianie wapnia i fosforu, w nerkach ich reabsorbcję, a w kościach sprzyja ich wbudowywaniu. Niedobory jej mogą więc wpływać na problemy w obrębie układu kostnego zarówno u dzieci (krzywica) jak też u dorosłych (osteoporoza, osteomalacja).
Jej zawartość w rybach jest zależna od zawartości tłuszczu: dorsz 1 mcg/100g, halibut 5 mcg, łosoś 13 mcg, makrela 5 mcg/100g, sardynka 11 mcg/100g, tuńczyk 7,2 mcg/100g, śledź 19 mcg/100g.
Wapń, znajdziemy w rybach, które spożywamy razem z ośćmi. Występuje głównie w kościach jednak jest również istotny dla układu nerwowego, mięśniowego, prawidłowej pracy serca, jest niezbędny dla utrzymania równowagi kwasowo-zasadowej. Wykazuje działanie przeciwzapalne, przeciwalergiczne. Przy zbyt małe podaży tego pierwiastka pojawiają się problemy w obrębie układu kostnego (krzywica, osteoporoza, osteomalacja) ale również drgawki, kurcze mięśni czy wybuchy gniewu. Aby wapń mógł być wchłonięty do organizmu konieczna jest obecność witaminy D w organizmie ale również odpowiedni stosunek tego pierwiastka do fosforu (1:1). Jego wchłanianie zmniejsza również obecność fitynianów, szczawianów, błonnika, tłuszczu, a poprawia białka oraz laktozy.
Ryby zawierają również magnez. Jego absorpcja wzrasta podobnie jak w przypadku wapnia w obecności białka i laktozy, zaś maleje w obecności tłuszczu, z powodu wytwarzania się mydeł magnezowych. Jest ważny dla kości, układu nerwowego, układu sercowo-naczyniowego, mięśni, wchodzi w skład płynów ustrojowych. Bierze udział w przemianach węglowodanów, wapnia, sodu, potasu, fosforu, witaminy C. Ma działanie przeciwstresowe, przeciwdepresyjne. Jeśli zatem w diecie jet zbyt mało magnezu pojawiają się stany depresyjne bądź nadpobudliwość nerwowa, ale także bóle mięśni, kości, skurcze mięśni, drgawki.
Jego podaż w rybach przedstawia się w następujący sposób: dorsz 25 mg/100g, halibut 28 mg, łosoś 29 mg/100g, makrela 30 g/100g, sardynka 31 g/100g, tuńczyk 33 g/100g, śledź 24 g/100 g.
Czy zatem jemy ryby?
Mimo wysokiej wartości odżywczej, spożycie ryb w naszym kraju sięga w ciągu roku zaledwie około 13 kg/mieszkańca. Zbliżoną ilość spożywają Niemcy, Czesi czy Słowacy, jednak sporo więcej jedzą ich Francuzi, Hiszpanie, Litwini (30-50 kg/mieszkańca), czy Portugalczycy, gdzie ich spożycie sięga > 50 kg/mieszkańca w ciągu roku.
Wszystkie artykuły w Serwisie DomenaZdrowia.pl mają wyłącznie cel edukacyjno-poznawczy i w żadnym wypadku zawarte w nich wskazania nie mogą zastąpić wizyty lekarskiej czy uznanej metody leczenia. W przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem.
Administrator Serwisu nie ponosi żadnej odpowiedzialności z powodu wykorzystania informacji zawartych w Serwisie.