Zespół Reye’a to bardzo rzadka, ale niezwykle groźna choroba, występująca głównie u dzieci w wieku od 4 do 12 lat, choć zdarza się także u noworodków oraz osób dorosłych. Zachorować może każdy, niezależnie od wieku, płci. Częstą przyczyną zachorowań jest nieprawidłowo leczona grypa lub przeziębienie u dzieci.

Literatura fachowa opisuje częstsze występowanie tego zespołu u rodzeństwa, bliźniaków i dzieci pochodzących z małżeństw blisko ze sobą spokrewnionych małżonków. Dzieci chorują najczęściej w okresie jesienno-zimowym i zimowo-wiosennym, gdyż wtedy częściej zapadają na infekcje wirusowe dróg oddechowych i przewodu pokarmowego. Najczęściej choroba jest powikłaniem infekcji wirusowej leczonej kwasem acetylosalicylowym, który znajduje się w wielu preparatach o różnych nazwach handlowych, spośród których najbardziej popularną jest aspiryna. Ryzyko wystąpienia zespołu Reye’a rośnie wraz z podaniem dziecku aspiryny w celu obniżenia gorączki. Dochodzi wtedy do ostrego uszkodzenia mitochondriów polegającego najprawdopodobniej na zaburzeniu metabolizmu zainfekowanych wirusem komórek. U dziecka rozwija się niezapalna encefalopatia (uszkodzenie mózgu) i niewydolności wątroby.

Zespół po raz pierwszy został opisany w roku 1963 w Australii przez R. Douglasa Reye'a, który przedstawił opis 21 dzieci z encefalopatią i stłuszczeniem narządów wewnętrznych. Wcześniej była on klasyfikowany jako zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych lub zatrucie lekami. W latach 70. ubiegłego wieku zapadalność na zespół Reye’a była wysoka i wynosiła rocznie od 0,8 do 6/100.000 osób badanej populacji. Od tego czasu obserwuje się postępujący spadek zapadalności, co najprawdopodobniej spowodowane jest coraz rzadszym stosowaniem aspiryny u dzieci.

Przyczyny

Możliwe przyczyn choroby:

1.    Infekcje wirusowe:
•    wirusem grypy, paragrypy, opryszczki, półpaśca, różyczki, Coxsackie, CMV, EBV, adenowirusem, rinowirusami.
2.    Leki:
•    aspiryna - jej związek z rozwojem choroby Reye’a został potwierdzony w kilku badaniach epidemiologicznych prowadzonych w różnych częściach świata. Badania te wykazały, iż zespół Reye’a rozwinął się u <0,1% dzieci, stosujących aspirynę oraz zaobserwowano, że aspirynę stosowano wcześniej u 80% pacjentów z zespołem Reye’a. Wyniki tych badań spowodowały zmianę zaleceń dotyczących zastosowania aspiryny u dzieci;
•    kwas walproinowy stosowany w leczeniu padaczki;
•    leki przeciwwymiotne, głównie fenotiazyna.
3.    Inne:
•    insektycydy;
•    pestycydy;
•    farby;
•    aflatoksyny z grzybów Aspergillus flavus;
•    olej Margosa.

W literaturze opisywane są także wrodzone zaburzenia metabolizmu, których obraz kliniczny jest zbliżony do zespołu Reye’a. Należą do nich m.in. defekty oksydacji kwasów tłuszczowych, zaburzenia cyklu mocznikowego, zaburzenia metabolizmu węglowodanów czy kwasice organiczne.