Zdrowotny wpływ miodu opisywany był od lat. Stosował go między innymi grecki lekarz Hipokrates, szeroko ceniony był również w starożytnym Egipcie. Jakie korzystne działania miodu wykorzystywane są obecnie w terapii schorzeń?

Miód wytwarzany jest przez pszczoły (z nektaru kwiatowego i innych soków roślinnych) i gromadzony w plastrach w ulach, skąd zbierają go pszczelarze. Biorąc pod uwagę główny składnik używany do jego produkcji, można podzielić miody na: kwiatowe (powstałe z nektaru zebranego przez pszczoły z kwiatów wielu roślin), spadziowe (powstałe z zebranych przez pszczoły, wyciekających z liści, bądź igieł soków roślinnych – tzw. spadzi) oraz ich połączenia, czyli miody mieszane.

Miód jest zasadniczo mieszanką dwóch cukrów: glukozy i fruktozy. Inne jego składniki to: kwasy glukonowy, jabłkowy, cytrynowy, olejki eteryczne, beta-karoten, enzymy (inhibina, inwertaza, alfa i beta amylaza, oksydaza glukozy), lizozym, acetylocholina, w niewielkiej ilości witaminy i mikroelementy. W trakcie reakcji chemicznych powstaje również nadtlenek wodoru, mający właściwości utleniające i niszczące w stosunku do wielu drobnoustrojów.

Od zamierzchłych czasów miód używany był jako substancja pielęgnująca skórę. Stosowano go do kąpieli i w formie okładów. Z czasem wraz z rozwojem przemysłu farmaceutycznego miód znalazł się w wielu kremach, maściach, maseczkach. Wykorzystywane były głównie jego działania nawilżające skórę, hamujące rozwój drobnoustrojów, jak również właściwości pobudzające porost włosów.

Z czasem przemysł farmaceutyczny zaczął wykorzystywać popularne w medycynie ludowej i alternatywnej, prozdrowotne właściwości miodu:
•    Działanie przeciwbakteryjne – nie do końca poznane są mechanizmy tego działania, aczkolwiek wpływ na to ma na pewno inhibina i nadtlenek wodoru i wysokie ciśnienie osmotyczne.
•    Działanie na układ krążenia – miód obniża ciśnienie i przyspiesza krążenie.
•    Działanie na układ oddechowy – stosowany w infekcjach gardła, przeziębieniach, jako środek hamujący rozwój drobnoustrojów.
•    Działanie na układ pokarmowy – miód przyśpiesza gojenie się wrzodów, poprawia łaknienie, pobudza perystaltykę, działa żółciopędnie.
•    Wykorzystanie w dermatologii – miód ułatwia gojenie ran, oparzeń, odmrożeń.
•    Działanie przeciwalergiczne – miód zawiera w składzie wtrącenia pyłków z roślin, z których pszczoły zbierały nektar.
•    Działanie moczopędne.
•    Działanie na układ nerwowy – opisywane uspokajające działanie miodu.

Pomimo tych wielu opisywanych działań zdrowotnych, należy pamiętać, że nie ma czegoś takiego, jak panaceum na wszystkie schorzenia – a tak często miód bywa opisywany. Oczywiście można stosować go wspomagająco w terapii, ale nie należy traktować jako podstawę leczenia.